Variatie in het partiële eclipskleed bij de haan van het rode kamhoen (Gallus gallus)

Auteur: Ronald Wezeman

Sleutelwoorden: eclipskleed, rode kamhoen, Gallus gallus, conservatie.

Samenvatting

Hoewel het huishoen (Gallus gallus domesticus) wijdverbreid is, is het lang niet zeker of de oorspronkelijke wilde vorm nog bestaat. Een groot deel van zowel de in-situ alsmede de ex-situ populaties, van het rode kamhoen (Gallus gallus), heeft door hybridisatie zeer zeker genetische eigenschappen van gedomesticeerde hoenders. Mogelijk hebben er ook, indirect via het huishoen, soortkruisingen plaatsgevonden met de overige drie soorten van het geslacht Gallus. Onduidelijk is welk effect de plaatsgevonden hybridisatie heeft veroorzaakt ten aanzien van het partiële eclipskleed bij de haan van het rode kamhoen. Deze hybridisatie betreft een interessant fenomeen in antropologisch, historisch, cultureel en geografisch perspectief. Vanuit natuurbeschermingswaarde en voor onze voedselvoorziening is het echter van groot belang dat ook de oorspronkelijk genenpool van het rode kamhoen behouden blijft. In deze studie is vastgesteld welke variatie in het eclipskleed zich voordoet in de bij de EJFG geregistreerde Europese ex-situ populaties. Er is gebleken dat er variatie bestaat in de mate van volledigheid van dit partiële eclipskleed. Ook bestaat er variatie in kleur en tekening van de eclipsveer. Daarnaast is er een afwijkende vorm van de eclipsveer vastgesteld bij een hybridepopulatie. Het is vrijwel zeker dat de aangetroffen variatie in het eclipskleed ook in de in-situ omgeving aanwezig is. Het eclipskleed betreft een erfelijkheidsfactor en kan op zichzelf geen bewijs zijn voor de raszuiverheid van rode kamhoenders. Het kan enkel in de beoordeling worden meegewogen in combinatie met de andere morfologische kenmerken en DNA-onderzoek. Het is absoluut noodzakelijk dat er meer wetenschappelijk onderzoek gaat plaatsvinden naar de oorzaak en het effect van de variatie in het eclipskleed, zoals we die hebben aangetroffen. Ook dient bepaald te worden wat de impact van deze variatie dient te zijn ten aanzien van de conservatie. Daarnaast dient er een Conservation Action Plan te worden opgesteld. Het is wenselijk de IUCN-status aan te passen van LC naar DD.

Referentie: Wezeman, Ronald H. (2013). Variatie in het partiële eclipskleed bij de haan van het rode kamhoen (Gallus gallus). WPA Benelux Nieuws 2013/1, 8-21.

Naar het artikel: Wezeman, Ronald H. (2013). Variatie in het partiële eclipskleed bij de haan van het rode kamhoen (Gallus gallus)